Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan İnşaat Materyalleri Sanayi Bileşik Endeksi 2022 yılı ocak ayı bilgileri açıklandı. Endeks sonuçlarına nazaran Bileşik Endeks 1,58 puan gerilerken; Faaliyet Endeksi, İtimat Endeksi ve Beklenti Endeksi de yeni yıla düşüşle başladı.
Türkiye İnşaat Gereci Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay sistemli olarak yayınlanan İnşaat Gereçleri Sanayi Bileşik Endeksi, yeni yılın birinci ayında klâsik mevsimsellik düşüşlerinin ötesinde geriledi.
Bileşik Endeks’te 2021 yılında gerçekleşen süratli toparlanmanın akabinde aralık ayında başlayan gerileme, 2022 yılı başında da sürdü. İnşaat Materyalleri Sanayi Bileşik Endeksi ocak ayında 1,58 puan düşerek 75,35 puana indi. 2021 Aralık ve 2022 Ocak aylarında Bileşik Endeks’te klasik mevsimsellik düşüşlerinin ötesinde gerçekleşen gerilemede, yeni iktisat siyasetlerinin yarattığı belirsizlikler, faaliyetlerdeki sert gerileme ve plansız güç kesintileri tesirli oldu.
Faaliyetlerde 2020 Nisan ayından sonraki en yüksek daralma yaşandı
Ocak ayı faaliyetlerinde bilhassa iç satışlar, üretim ve ihracat maliyetleri ile fiyat belirsizlikleri, sert gerilemenin kaynağını oluşturdu. Yeni iktisat siyasetinin yarattığı belirsizlikler ve finansal dalgalanmaların tesiriyle endekste, 2020 Nisan ayından sonraki en yüksek daralma gerçekleşti. Faaliyet Endeksi ocak ayında bir evvelki aya nazaran 3,8 puanlık sert düşüş kaydetti. Klasik mevsimsellik tesirlerinin yanı sıra beklenmeyen güç kesintileri ve makûs hava şartları da bu periyotta faaliyetleri kıymetli ölçüde sınırladı.
Yaşanan gerileme çabucak hemen tüm faaliyet kümelerine yansırken, ihracat uzun bir mühlet sonra birinci kere iki ay üst üste düştü. Yurtiçi satışlarda da ocak ayında değerli ölçüde kayıp yaşandı.
İtimat Endeksi yeni belirsizliklerle düştü
İktisat siyasetinde yaşanan değişimin yarattığı yeni belirsizlikler, Türk Lirası’na ait dalgalanmalar ve yüksek maliyet artışlarının olumsuz tesirleri ile üretim faaliyetlerindeki sert düşüş, ocak ayında İtimat Endeksi’ne de yansıdı. Toparlanma sürecinde kırılgan kalarak 2021 yılını düşüşle tamamlayan İtimat Endeksi, ocak ayında bir evvelki aya nazaran 0,74 puan azaldı.
Bu tesirlere paralel olarak, inşaat dalında ve inşaat materyalleri endüstrisinde inanç düzeyi de düştü. Ocak ayı bilgilerine nazaran inanç düzeyi, yurtiçi pazarlarda sonlu ölçüde azalırken, ihracat pazarlarına olan inanç ise sonlu ölçüde arttı.
Yeni iktisat siyasetine ait belirsizlikler ortadan kalkana kadar inanç düzeyinin zayıf kalmaya devam edeceği öngörülüyor.
Hem iktisadın geneline hem de pazarlara ait beklentiler zayıfladı
Faaliyet Endeksi ve İnanç Endeksi ile birlikte Beklenti Endeksi de ocak ayında geriledi. Beklenti Endeksi ocak ayında bir evvelki aya nazaran 0,9 puan gerileyerek yeni yıla düşüşle başladı.
Bu devirde iktisada ve bölüme ilişkin alt göstergeler gerilerken, iç pazar beklentilerinde düşüş devam etti. Türkiye iktisadına ait beklentilerdeki düşüş, piyasalardaki belirsizlikler ve dalgalanmalar, Beklenti Endeksi’nde aşağı istikametli hareketin kaynağını oluşturdu.
Yüksek maliyet ve fiyat artışları, önümüzdeki üç aya ait alınan yurtiçi siparişlerde gerilemeye yol açtı. Gelecek üç aya ait ihracat siparişleri ise ocak ayında artış gösterdi. Dalda yaşanan fiyatlama zorlukları yılın birinci ayında da devam etti.
Önümüzdeki üç aya ait üretim beklentisi ise ocak ayında arttı. Yurtiçi siparişlerdeki azalma üretim beklentisini sınırlarken, artan ihracat siparişleri beklentiyi destekledi.
Yeni iktisat siyasetlerine bağlı belirsizlikler ile plansız güç kesintilerinin yarattığı olumsuz hava değişmeden, beklentilerin de zayıf kalmaya devam edeceği öngörülüyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı