İran muahedesi için mühlet azalıyor

Diplomatların tekrar hayata geçirmeye çalıştığı nükleer muahedede taraflar ortasında kritik bahisler üzerindeki uyuşmazlık sürerken bu durumun global iktisat için meçhullüğü daha da derinleştireceği ve Körfez bölgesini yeni güvenlik krizlerine sürükleyeceği düşünülüyor.

Müzakerelerin tıkandığı noktalardan birinin İran temsilcilerinin Uluslarası Atom Güç Ajansı tarafından İran’ın geçmişteki nükleer faaliyetleriyle ilgili denetlemelerininin sona erdirilmesini talep etmesi ancak Batılı diplomatların kurum bağımsızlığına vurgu yaparak buna karşı çıkması olduğu belirtiliyor.

“Nükleer silahsızlanma sisteminin temelinde emniyet önlemleri yatıyor ve bu farklı bir konu” diyen İngiliz müzakereci Stephanie Al-Qaq, “UAEA’nın bağımsızlığını tehlikeye atan her denemeyi reddedeceğiz” sözlerini kullandı.

Ukrayna işgali İran’ı cesaretlendirdi

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin de İran’ın diplomatik kozlarını yükselterek müzakerecilerin durumlarını korumak konusunda cesaretlendirdiği belirtiliyor. Dünyanın ikinci en büyük doğalgaz ve dördüncü en büyük petrol rezervlerine sahip olan İran ile yapılacak bir muahedenin 110 dolara ulaşan petrol fiyatlarını dizginleyebileceği düşünülüyor.

11 aydır süren görüşmelerin Avrupa ve ABD’li uzmanların mutabakata ulaşılması için birkaç gün kaldığı ihtarlarıyla kritik bir noktaya ulaştı. UAEA’nın 7 Mart’ta yapacağı idare konseyi toplantısında yapılan denetlemelerde kayıtsız tesislerde tespit edilen uranyum parçacıkları nedeniyle İran’a karşı diplomatik kısıtlamalar çıkabileceği belirtiliyor.

İran ABD’nin tekrar çekilmeyeceğine dair garanti istiyor

UAEA soruşturmasının yanında tarafların çıkmaza düştüğü mevzulardan bir oburu de İran’ın ABD’den daha evvel yaptığı üzere nükleer mutabakattan çekilmeyeceğine dair garantiler istemesi.

“Eğer taraflar ortadaki uçurumu kapatamazlarsa en âlâ seçenek gerginliğin vahim derecede artmasını engelleyecek bir moratoryum olur” diyen International Crisis Group İran Araştırmaları Yöneticisi Ali Vaez, “İran, yaptırımların bir kısmının kaldırılması karşısında en fazla kaygıya yol açan aktivitelerini dondurabilir” değerlendirmesinde bulundu.

Trump idaresi dört yıl evvel muahededen çekilmiş, İran idaresi de bomba imali için gerekli düzeylere yakın zenginlikte uranyum üreterek yanıt vermişti.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir