Günlük hayatta telefonlar pek çok açıdan kolaylık sağlıyor. Yanımızda yüzlerce numara taşıyabiliyoruz fakat ezbere kaç telefon numarası biliyoruz? Ya cep telefonları olmadan evvel hafızanızda kaç telefon vardı? Bir yere gitmek istediğimizde birebir yere birkaç sefer gitsek bile navigasyon uygulamaları olmadan gidemez hale gelen bir sürü insan var artık.
Çağdaş hayat hayatımızı kolaylaştırırken zekamızdan neler götürüyor farkında mıyız?
Avrasya Hospital Nöroloji kısmından Uzm.Dr.Türkan Uslu akıllı telefonların beynimize olan tesirlerini ile ilgili merak edilen sorulara yanıt veriyor.
Pekala, beynimizi nasıl etkiliyor?
Bizim yerimize düşünen, bir tıkla yemek siparişlerini verdiğimiz, faturaları ödediğimiz, binlerce uygulama ile dilediğimizi yapabildiğimiz sihirli bir aygıt. Lakin sağladığı tüm bu kolaylıklar sandığımız kadar günahsız olmayabilir. Zira bedenimizin idare merkezi beynimizi bu şekil bir tembelliğe alıştırmak olumsuz tesirleri de beraberinde getiriyor.
Akıllı telefonlar beynin odaklanma yeteneğini azaltıyor
Dijital bir çağın tam ortasındayız. Haliyle günlük hayatımızın bir modülü olan aygıtların dijitalleşmesinin ötesinde bilgi de dijitalleşti. Artık her türlü bilgiye akıllı telefonlar üzerinden ulaşabiliyor, günde binlerce mesaja maruz kalıyoruz. Bu durum ise hayatımıza yeni kavramların girmesine yol açıyor. Tıpkı, multitasking gibi… Yani birebir anda çoklu medya kullanımında bulunmak. Lakin bu hususta yapılan araştırmalar gösteriyor ki, multitasking durumunu yaşayanlar odaklanmada zahmet çekerek gereksinimleri olan bilgileri rastgele ayrıntılar ortasında bulmakta bile zorlanıyor. Bu durum iş ve okul hayatındaki muvaffakiyet ve randımanı düşürmenin ötesinde vakitle beynin tembelleşmesine yol açarak temel işlevleri bile yerine getirmekte zorlanmasına yol açabilir.
Dünya olarak hafıza ve dikkat konusundaki notumuz düşüyor
İnsan beyni, genel olarak tıpkı anda birden fazla işe odaklanmamayı tercih ediyor. Meğer bizler akıllı telefon kullanırken tıpkı vakitte öbür işlerimizi de sıkıntısız bir formda hallettiğimizi düşünüyoruz. Halbuki ki, işten işe atlamak beynimiz için hiç te verimli bir formül değil. Zira beynimiz daima yeni bir şeylere odaklamaya zorladığımızda bu durum beynimizin daima yer değiştirmesine yol açıyor. Sonuç olarak ise yüksek düzeydeki bilgiden ve his sürecinden sorumlu ön singulat kortex zayıflıyor, bilgi ve tecrübeleri hafızamızda tutmamızı zorlaştırıyor.
Akıllı telefonlarla olan bağlantımız bizi yalnızlaştırıyor
Teknolojinin bilhassa de akıllı telefonların bizi asosyalliğe sürüklediği aşikar. Artık neredeyse daima telefonla ilgileniyor, yatakta bile telefonu kurcalıyoruz. Üstelik yalnızca yalnızken değil arkadaşlarımızın yanında, yemekte, uzun müddettir görüşmediğimiz bir dost ile içilen bir kahvede… Bu durum gerçek manada bir bağımlılığa işaret ediyor. Buna akıllı telefon bağımlılığı, teknoloji bağımlılığı diyebiliriz. Bu durum vakitle en az alkol ve uyuşturucu bağımlılığı kadar tehlikeli bir boyuta gelebilir.
Yaydığı dalga uzunluğundaki ılıklar tehlike saçıyor
Akıllı telefonlardan yayılan her dalga uzunluğundaki ışığın, görme bozukluklarından dikkat dağınıklığına, uyku bozukluklarından öğrenme zahmetine yol açtığı biliniyor. Lakin asıl tehlike uzun vadedeki uykusuzluğun beyinde nörotoksinler birikmesine yol açmasıdır. Bu durum ise insomnia üzere önemli uyku sorunlarını beraberinde getirir.
Beyinde tümör oluşumu riskini yükseltiyor
Glioma yahut menengioma üzere beyin tümörlerinin gelişme ihtimalini arttırdığı bilinen akıllı telefonlar ayrıyeten yaydığı mavi ışıkların yol açtığı uykusuzluk sebebiyle göğüs ve prostat kanseri riskini yükseltiyor.
Pekala, ne yapmalıyız?
Akıllı telefonları büsbütün hayatımızdan çıkaramasak da kullanımı ile ilgili kendimize bir sınırlama getirebiliriz. Bunun için daima telefona bakmak yerine dikkatimizi odaklandığımız öteki işlere vermeyi tercih etmeli, elimiz her telefona gittiğinde kendimizi durdurmayı bilmeliyiz. Ayrıyeten yaydığı dalgaların tesirini minimize etmek için yattığımız odada akıllı telefon bulundurmamayı tercih edebilir, telefon görüşmelerinde kulaklık tercih etmeliyiz.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı