Düzgün bir uyku hem bedenimiz hem de psikolojimizi direkt etkiliyor. Lakin bazen tükettiğimiz besinler uykusuzluğa neden olabiliyor. Yataş Uyku Şurası Üyesi Dr. Dyt. Çağatay Demir, beslenme ve uyku bağına dair değerli bilgiler paylaşıyor.
Günümüzün en yaygın sıkıntılarından biri olan uykusuzluk, basitçe uykuya dalmakta zahmet çekmek olarak tanımlanıyor. Günlük olarak kâfi ölçüde ve sağlıklı bir uyku, bedenimizin ve beynimizin düzgün çalışmasını sağlıyor. Yapılan araştırmalar uygun bir gece uykusunun hafızayı, karar verme yetisini ve yaratıcılığı geliştirdiği kanıtlıyor. Uykusuzluk çeken şahıslar uyandıklarında kendilerini yorgun, bitkin hissedebileceğini, günlük işlerini yapmakta zorlanabileceğini hatırlatan Yataş Uyku Heyeti Üyesi Tabip Diyetisyen Çağatay Demir, uykusuzluğun tedavisini için birçok formül bulunduğunu belirtiyor. Bu usullerden birinin beslenmenin düzenlenmesi olduğunun altını çizen Dr. Dyt. Demir, “Beslenme sistemi ve bilhassa akşam yenilenler, uyku kalitesini ve uykuya dalma mühletini tesirler. Bunun yanı sıra birtakım doğal formüllerde uykusuzluğu yenmeye yardımcı olur. Fakat unutmayın ki birtakım doğal sistemler bilinçsiz uygulanırsa sıhhat sorunlarına yol açabilir, her besin de herkese birebir etkiyi göstermeyebilir. Bu nedenle öncelikle bir uzmana müracaatınızı öneririm” diyor.
Dr. Dyt. Demir, beslenme ve uykuya dair tekliflerini şöyle sıralıyor:
Fast food ve kızarmış yemekler: Yüksek yağlı ve bilhassa trans yağ içeren yiyeceklerin bedene ziyanları sık sık gündeme geliyor. Lakin bu yiyecekler birebir vakitte uyku döngüsünü ve kalitesini de epeyce olumsuz etkiliyor. Uyku sorunu yaşamamak için en azından akşam öğünlerinde bu yiyecekleri tüketmemeye itina gösterilmesi gerekiyor.
Şeker: Kolay karbonhidratlı besinler yediğinizde daha süratli açlık oluşur. Akşam yemeğinde şekerli besinler tükettiğinizde süratli acıkırsınız, bu da uykuya geçiş sürecinizi olumsuz tesirler. Güzel bir uyku için gün içinde ve bilhassa akşam yemeğinde istikrarlı tabaklar oluşturmak, tüketilecek karbonhidrat çeşidini yeterli seçmek çok değer taşıyor.
Kafein: Kaliteli bir uyku için en az 5 saat öncesinden itibaren kafein içeren bir şey tüketmemek gerekiyor.
Proteinler: Akşam yemeğinde tek başına protein tüketirseniz, sindirimi uzun süren besinler oldukları için, kaliteli uyku açısından çok düzgün bir tercih yapılmamış olursunuz. Akşam öğününde lifli bir karbonhidrat çeşidi ve sebzeler tüketirseniz uyku kaliteniz artar. Tıpkı zamandayatmadan 1 saat evvel içilen bir bardak süt, içeriğindeki triptofan aminoasidi sayesinde uyku müddetini ve kalitesini hayli olumlu tesirler.
Kedi otu: Farklı araştırmaların sonucunda kediotu kökünün uykuya dalmaya yardım ettiği kanıtlandı. İnsanların daha süratli ve daha sağlıklı uyumasına yardımcı olan kediotu kökü, kısa müddetli kullanımlar için ülküdür. Uzun müddetli kullanımı test edilmemiş olan bu bitki, hafif uykusuzluk meselesinin çözülmesine yardımcı olabilir.Uyku zahmeti çeken bireylerde yapılan çalışmaların birçoklarında, kapsül olarak alınan 400-900 mg kediotu özünün ya da 450-900 mg kediotu kökünün inançlı ve tesirli olduğu gözlendi. Kedi otunun yatmadan 30 dakika ila iki saat ortası bir mühlet evvel alınması öneriliyor.
Tutku çiçeği: Bir öbür ismi çarkıfelek çiçeği olan bu bitkinin hafif bir yatıştırıcı tesiri vardır. Ülkemizde birtakım uyku ilaçlarının içine de konulan tutku çiçeğinin tadının da hoş olması uykusuzluk badiresi çeken bireyler tarafından çokça tercih edilmesini sağlıyor.
Lavanta: Yatıştırıcı bir kokuya sahip olduğu için uykuya teşvik etmekte kullanılan bitkilerin başında gelir. Araştırmalar uykudan 30 dakika evvel lavanta yağı koklamanın uyku kalitesini olumlu etkilediğini göstermiştir. Lavanta bilhassa hafif derece uykusuzluk çekenlerin, gençlerin ve bayanların kullanabileceği tesirli bir uyku teşvik edicidir. Lavantanın kendisi üzere çayı da tatlı ve hafiftir. Çayın içinde demlenen lavanta içindeki yağı düzgünce bırakacak ve uykuya dalmadan evvel yatışmanıza, sakinleşmenize yardımcı olur. Ağır bir günün akabinde bir bardak lavanta çayı hem kaslarınızı gevşetecek hem de sizi arındırıcı bir uykuya hazırlar.
Limon otlu çay: Bilhassa Ortaçağ’da uykusuzluk belirtilerini ve tasayı tedavi etmek için kullanılan limon otlu çay günümüzde de birçok kişi tarafından yaygın olarak kullanılıyor. Limon otunun keskin kokusu ve tadı sayesinde çayı lezzetleniyor. Gerilimi yatıştırmaya ve kasları gevşetmeye yardımcı olan limon otu, uykuya dalmayı kolaylaştırıyor.
Sarı papatya: Yatıştırıcı tesiri bulunan papatya, uyku sorunu yaşayan şahıslar tarafından yaygın olarak kullanılıyor. Beyin içerisindeki uykuya yardımcı kimyasalları etkilemese de kişiyi yatıştırıyor ve gerilim, anksiyete üzere uykusuzluğa sebep olan ruhsal etmenlerin önüne geçerek uykuya dalmayı kolaylaştırıyor. Birçok araştırmayla sakinleştirici tesiri kanıtlanan papatyanın hiçbir yan tesiri bulunmadığı için her yaştan kişi rahatlıkla kullanabiliyor.
Kafeinsiz yeşil çay: Yeşil çay, birçok farklı bitkinin yapraklarından oluştuğu için geniş bir lezzet profiline sahiptir. Antioksidanlarla dolu bu çay, sakinleşmenize yardımcı olur.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı